Tên di sản : Đình Đa Lộc
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : 318/QĐ - UBND
Giới thiệu
Đình Đa Lộc được xây dựng trên một thân đất cao ráo, thoáng mát. Đình quay mặt về hướng Nam. Phía Tây giáp ngõ xóm, phía Nam giáp thửa số 907/1377, phía Đông giáp đường làng, phía Bắc giáp đường làng (theo bản đồ địa chính xã Thiệu Giang, huyện Thiệu Hoá; duyệt năm 2004)
Về quy mô cấu trúc:
Đình Đa Lộc nằm trên một khu đất bằng phẳng, quay về hướng Nam. Tổng thể ngôi đình được bố trí rất hài hoà, từ phía đông đi vào là cổng đình, trong cổng là sân chạy dài theo chiều dọc của ngôi đình, sân đình có chiều dài 15,4m, chiều rộng 7m được lát bằng gạch bát. Trước sân có 2 tấm bia đá có kích thước bằng nhau: Cao 1,05 m, rộng 0,68m, dày 0,17m (bia đã mờ hết chữ). Phía trong sân là đình có chiều dài 15,4m, chiều rộng 7,3m. Phía nam của ngôi đình là ao có diện tích 1377m2. Đây là một di tích được có kết cấu kiến trúc truyền thống bố cục hài hoà giữa không gian và kết cấu của ngôi đình.
Về kiến trúc:
Đình Đa Lộc có kết cấu 5 gian, 6 vì, đầu hồi bít đốc, mái lợp 2 lớp ngói liệt và vẩy. Đình có hệ thống cửa, một cửa chính và hai cửa phụ hai bên. Cấu trúc vì kèo đơn giản theo kiểu kèo suốt phía trên, trụ chữ Đinh chống nóc. Có tất cả 6 vì kèo bằng gỗ lim, các vì kèo được bố trí giống nhau, kết cấu mỗi vì có 2 cột cái, hai cột quân, câu đầu nối liền hai cột cái tiến và hậu. Nách trước và sau có con ngang, hai vì giữa không có xà lòng. Liên kết cột quân với cột cái là bẩy trước, bẩy sau. Trên bẩy trước, sau được chạm nổi hoa văn đối xứng với nhau hình hoa văn Tùng, Trúc hoá long. Cột hiên có nhiệm vụ đỡ tàu mái và xà hiên, rui mè bằng luồng. Thượng lương đình được làm bằng gỗ, ở gian giữa thượng lương có khắc chữ Hán ghi niên đại xây dựng đình “Tự Đức thứ 33 (1879)”.
Về diện tích cụ thể:
Diện tích đình: Chiều dài 15,4m x chiều rộng 7,3m = 112,42m2. Các bức gian được bố trí: Gian 1; 5 và gian 2; 4 rộng 2,7m; gian 3 (gian giữa) rộng 3,2m; hai chái mỗi bên rộng 0,70m. Đình có tất cả 24 cột; 12 cột cái (có đường kính 34cm, cao 3,85m), 12 cột quân (có đường kính 28cm, cao 2,9m), từ dạ thượng lương xuống nền nhà 4,65m.
Đình Đa Lộc với kết cấu của ngôi đình từ các vì kèo, các hàng xà và hệ thống cột đỡ với chất liệu bằng gỗ lim được liên kết với nhau một cách hợp lý theo phương thức đăng đối với quy mô hài hoà giữa không gian và kết cấu của ngôi đình, tạo cho ngôi đình chắc chắn và thoáng mát.
Về nghệ thuật trang trí:
Kết cấu vì kèo đơn giản và không cầu kỳ, được bào trơn, đóng bén, không có mảng chạm khắc. Ở các đầu bẩy hiện được trạm khắc nổi hoa tiết hoa văn hình tùng, trúc hoá long và vân mây hoa lá cầu kỳ, tinh xảo.
Cấu trúc ngôi đình cũng như một nhà gỗ truyền thống thường gặp ở nông thôn đồng bằng xứ Thanh và đồng bằng Bắc bộ.
Ngôi đình này là trung tâm văn hoá của cả thôn Đa Lộc, mặc dù trải qua năm tháng đầy biến cố thăng trầm, ngôi đình vẫn là một tài sản vô giá của địa phương cần được bảo vệ để phát huy tác dụng di tích. Hiện tại, đình được sử dụng để làm trụ sở của làng.
Hiện vật trong di tích:
Hiện nay, tại đình Đa Lộc còn lưu giữ được một số hiện vật như sau:
Bia đá: 02 tấm; có kích thước bằng nhau: Cao 1,05m; rộng 0,68m; dày 0,17m (bia đã mờ hết chữ).
Rùa đá: 02 (cũ); có kích thước bằng nhau: Dài 0,45m, rộng 0,37m, cao 0,24m (đã bị mất đầu).
Ống sắc: 03 (cũ).
Hộp sắc: 03 (cũ).
Đá bó hè: có kích thước dài 1,6m; rộng 0,25m; dày 0,18m.
Cột cắm cờ đá: 02 (cũ).
Sắc phong: 19 đạo sắc...và một số hiện vật khác.